De huismus was lange tijd de talrijkste broedvogel in Nederland, maar de aantallen zijn in nog geen vijftig jaar tijd gehalveerd. Vroeger sprak men van een ‘zwerm’ mussen. Een zwerm is groot en kan schade aanrichten. Vooral in de landbouw vormden de mussen een ware plaag als ze in zwermen neerstreken op een akker en zich tegoed deden aan het graan. Een plaag die moest worden bestreden.
Een ongekende en dramatische vorm van bestrijding voltrok zich in China, eind jaren ’50. De roerganger van China, Mao Zedong – de ‘stable genius’ van zijn generatie – besloot in zijn onmetelijke wijsheid dat mussen moesten worden uitgeroeid, net als vliegen, muggen en ratten. Het volk werd gemaand mee te werken in de Grote Mussencampagne, die rampzalig zou uitpakken en aan het begin stond van een verschrikkelijke hongersnood.
De Grote Sprong Voorwaarts verloopt voor mussen in Nederland aanzienlijk beter. Mussen zijn wettelijk beschermd en het besef is doorgedrongen dat nestelplekken terug moeten in de versteende nieuwbouwwijken en binnensteden. Onder dakpannen, in kieren en gaten van gebouwen en in het openbaar groen. De recente renovatie van woningen in de omgeving van de Edelstenenbaan laat zien hoe het kan: speciale dakpannen bieden toegang onder het dak.
Door de omstandigheden gedwongen zijn wij tijdelijk allemaal huismus. Niet van harte, het verlangen is groot om weer uit te vliegen. Wees solidair: #jesuishuismus.
Hier volgen een paar nuttige, leerzame links om te bekijken.
>> Chinese speelfilm De blauwe vlieger / The Blue Kite (1993) directed by Tian Zhuangzhuang
>> The Great Sparrow campaign documentary
>> Historisch Nieuwsblad 4/2011 Zelfs de mussen moesten dood
Hoe kun je de huismus helpen?
"In het Bouwbesluit dat is vastgesteld in 2003 en in 2012 is opgenomen dat een gebouw geen openingen mag hebben van meer dan 1 cm breed die niet kunnen worden afgesloten, op enkele uitzonderingen na. Mede als gevolg van deze ontwikkeling, maar ook door een afgenomen voedselbeschikbaarheid en habitatkwaliteit, zijn Huismussen sinds de jaren vijftig meer dan gehalveerd in aantal en staan Huismussen sinds 2004 op de Rode Lijst met de status ‘Gevoelig’. De Vogelvide is ontwikkeld om huismussen onder deze regelgeving toch een nestplaats te bieden."
>> Lees verder over de vogelvide
